آزمایشات ژنتیک درمان هدفمند سرطان، مجموعه‌ای از آزمایشاتی هستند که به بررسی جهش‌ها در DNA سلول‌های سرطانی می‌پردازد. اطلاع از این موضوع که آیا سلول های سرطانی جهش خاصی دارند یا خیر به پزشکان کمک می‌نماید تا نوع درمان متناسب با شرایط بیمار را انتخاب نمایند. اگر می خواهید درباره آزمایشات ژنتیک درمان هدفمند سرطان اطلاعات کاملی کسب کنید، در ادامه مقاله با ما همراه باشید…
بیماری سرطان به دلیل رشد کنترل نشده سلول‌های غیرطبیعی در قسمتی از بدن می‌باشد. عوامل متعددی می‌تواند منجر به افزایش این رشد کنترل نشده بشود. یکی از این عوامل عملکرد غیرطبیعی پروتئین‌هایی است که در کنترل رشد و بلوغ سلولی نقش دارند. عملکرد غیرطبیعی این پروتئین‌ها در اکثر موارد به دلیل جهش در قسمتی از DNA که ساخت این پروتئین را بر عهده دارد ایجاد می‌شود. برخی از انواع جهش‌ها موجب ایجاد پروتئین‌هایی می‌شود که قادر به کنترل توقف رشد سلولی نمی‌باشد و برخی دیگر ممکن است به گونه ای جهش بیابند که رشد سلول را تحریک نمایند. در هر صورت نتیجه موجب رشد و تقسیم سلولی غیر قابل کنترل و ایجاد سلول‌های سرطانی می‌باشد.
بیشتر بخوانید: انواع بیماری های ژنتیکی
درمان هدفمند بیماری سرطان
محققان پزشکی زمان طولانی است که تغییر در ژن‌ها را جهت درک بهتر بیماری سرطان و تولید داروهایی که در کنترل و درمان بیماری سرطان موثر باشد تحت مطالعه و بررسی قرار داده‌اند. هدف از این مطالعات تولید دارویی می‌باشد که یک مرحله‌ی خاص بتواند رشد سلول‌های سرطانی را متوقف نماید بدون اینکه آسیبی به سلول‌های طبیعی بدن وارد شود. این داروها تحت عنوان داروهای هدفمند یا درمان هدفمند بیماری سرطان نامیده می‌شود.
با توجه به تحقیقات انجام شده، برخی از انواع بیماری سرطان با جهش‌های ژنتیکی خاصی همراه می‌باشند. با اینکه ممکن است تمام سلول‌های سرطانی این جهش‌ها را نداشته باشند اما تعداد قابل توجهی از سلول‌های سرطانی معمولاُ شامل این جهش می‌باشند. سلول‌های سرطانی که دارای این جهش هستند پاسخ قابل پیش بینی‌تری نسبت به استفاده از برخی داروها در مقایسه با سایر انواع سرطان خواهند داشت.
این یافته‌های 2 تحول عمده در درمان بیماری سرطان را ایجاد کرد:
1. تولید داروهایی جهت درمان بیماری سرطان که پروتئين‌های خاص را هدف قرار می‌دهند (به عنوان مثال مهارکننده‌های تیروزین کیناز و آنتی بادی‌های گیرنده فاکتور رشد اپیدرمی)
2. آزمایش های ژنتیکی جهت تشخیص جهش‌های مورد نظر در بافت سرطان به منظور اطلاع از اینکه آیا درمان هدفمند در این گروه از بیماران موثر می‌باشد یا خیر.
بیشتر بخوانید: مشاوره ژنتیک فرد محور
اهمیت آزمایشات ژنتیکی درمان هدفمند سرطان
روش‌های درمانی استانداردی که برای بیماری سرطان وجود دارد عبارت است از:
- جراحی
- شیمی درمانی
- پرتودرمانی
در برخی مواقع ترکیبی از این روش‌ها جهت درمان بیماری سرطان انتخاب می‌شود. هدف استفاده از داروهای شیمی درمانی و یا روش پرتودرمانی، کند کردن رشد سلول‌های سرطانی، جلوگیری از گسترش آنها به قسمت‌های مجاور و یا سایر اندام‌ها و از بین بردن سلول‌های سرطانی می‌باشد.
در روش شیمی درمانی به سلول‌هایی که در مرحله‌ی تقسیم هستند حمله می‌شود، پرتو درمانی نیز منجر به آسیب ژن‌های سلول های سرطانی و جلوگیری از رشد و تقسیم سلولی می‌شود. این روش‌ها در اغلب موارد به سلول‌های طبیعی بدن نیز آسیب وارد می‌نمایند و موجب ایجاد عوارض جانبی برای بیمار می‌شود.
بنابراین نیاز به روشی می‌باشد که به سلول‌های سرطانی را از بین ببرد بدون اینکه به سلول‌های سالم و طبیعی بدن آسیب وارد نماید. درمان هدفمند نوع جدیدی از روش درمان بیماری سرطان می‌باشد که بیشترین تاثیر آن بر سلول‌های سرطانی می‌باشد و با کمترین آسیب به سلول‌های سالم موجب کاهش عوارض درمان بیماری سرطان می‌شود.
ساختار ژنتیکی سلول‌های سرطانی با سلول‌های طبیعی که در اطراف آنها واقع شده‌اند متفاوت می‌باشد. هدف این درمان مداخله در فرآیندهایی است که به صورت انحصاری منجر به رشد سلول‌های سرطانی می‌شود.
بیشتر بخوانید: انواع آزمایش ژنتیک
دلیل انجام آزمایشات ژنتیک درمان هدفمند سرطان
داروهایی که در درمان هدفمند بیماری سرطان استفاده می‌شود داروهای بسیار گران قیمتی می‌باشند که فقط برای انواع خاصی از سرطان که دارای جهش‌های ژنتیکی مورد نظر هستند به کار می‌رود. بنابراین در مرحله‌ی اول درمان هدفمند باید این گروه از بیماران را از طریق آزمایش‌های ژنتیکی مشخص نمود. بیمارانی که دارای جهش‌های ژنتیکی خاص در سلول‌های سرطانی هستند می‌توانند از داروهایی درمان هدفمند بهره ببرند.
زمان مناسب جهت آزمایشات ژنتیکی درمان هدفمند سرطان
این آزمایشات ممکن است در همان مراحل اولیه بیماری سرطان جهت انتخاب نوع درمان پیشنهاد شود و یا پس از اینکه روش‌های شیمی درمانی موفقیت آمیز نبود تجویز شود. جهت انجام این آزمایشات نمونه‌ای از بافت تومور باید در دسترس باشد. این آزمایشات معمولاُ فقط یک بار انجام می‌شود اما در صورتی که تومو در حال پیشرفت باشد ممکن است در مراحل بعدی نیز لازم باشد نمونه‌های تهیه شود.
هر آزمایش ژنتیکی به بررسی جهش‌هایی خاص در یک ژن مشخص می‌پردازد. با توجه به نوع سرطان انواع آزمایشات ژنتیکی درمان هدفمند نیز ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد.
نتیجه گیری
آزمایشات ژنتیکی درمان هدفمند سرطان، روشی نوین در درمان این بیماری می‌باشد. تحقیقات بیشتری برای توسعه درمان‌های جدید همچنان ادامه دارد. تحقیقات زنتیکی می‌تواند نقطه‌ی عطفی در شناسایی راهکارهای جدید درمان باشد.
منبع:
https://labtestsonline.org.uk/tests/genetic-tests-targeted-cancer-therapy